มาทำความรู้จักรถเข็นวีลแชร์ภายใน 3 นาที: รถเข็นวีลแชร์ทั่วไป

ดิฉันทำงานในด้านอุตสาหกรรมเกี่ยวกับรถเข็นวีลแชร์มาเป็นเวลา 6 – 7 ปี ได้ยินทุกคนพูดบ่อยๆ เกี่ยวกับรถเข็นคือ

  • รถเข็นวีลแชร์ไม่ใช่เหมือนกันทั้งหมดเหรอ ดูไม่ออกเลยแตกต่างกันตรงไหน?
  • มีหลายยี่ห้อ และมีหลายรุ่น หลายราคา คันไหนล่ะที่เหมาะกับฉัน?
  • อะไรกัน? ยังมีแบ่งขนาดไซส์รถอีกเหรอ? ถ้าเป็นแบบนี้เราซื้อคันใหญ่ๆนั่งสบาย คุ้มค่าสุด

การถามคำถามเหล่านี้ บ่งบอกว่าเขาต้องการซื้อรถเข็นวีลแชร์โดยไม่ได้สอบถามไปยังศูนย์ช่วยเหลือ เพื่อทำการประเมินก่อนการตัดสินใจซื้อ ซึ่งวิธีเหล่านี้โอเคจริงๆ เหรอ?

ในระหว่างกระบวนการประเมินผล นักกายภาพบำบัดจะทำการสอบถามลักษณะ การใช้ชีวิตประจำวัน และความต้องการของผู้ใช้งาน พร้อมทั้งแนะนำอุปกรณ์เสริมที่จำเป็นเพิ่ม ไม่ใช่แค่แนะนำรถเข็นวีลแชร์เพียงอย่างเดียว นี่เป็นสิ่งที่ดีกว่า เมื่อมีคนแนะนำระดับมืออาชีพที่มีความเข้าใจถึงปัญหา พร้อมทั้งแนะแนวทางวิธีการแก้ไขปัญหา หรือแม้กระทั่งการใช้กูเกิลเพื่อหาข้อมูลเพิ่มเติมเพื่อหารถเข็นวีลแชร์ที่ตอบโจทย์ผู้ใช้งาน

ดังนั้น ก่อนที่จะตัดสินใจซื้อ เรามาพูดคุยเกี่ยวกับประเภทของรถเข็นวีลแชร์ให้ละเอียด ถ้าเรารู้มากขึ้น ก็จะง่าย และสะดวกในการสื่อสาร และอธิบายให้ผู้ขายได้เข้าใจชัดเจนยิ่งขึ้น

เราสามารถแบ่งระดับผู้ใช้งานออกได้ 5 ระดับ ไม่เพียงแต่อำนวยความสะดวกในการสื่อสาร เพื่ออธิบายการใช้งานของผู้ใช้ แต่ยังสามารถประเมินถึงความจำเป็นของอุปกรณ์เสริม เพื่อช่วยฟื้นฟูสมรรถภาพต่างๆ มาดูกันว่า ตอนนี้คุณอยู่ในระดับใด และรถเข็นวีลแชร์ประเภทใดที่เหมาะกับคุณ

ระดับที่ 1: คุณยังสามารถเดิน หรือวิ่งในพื้นแนวราบทั่วไปได้ปกติ

ดิฉันคิดว่า คุณยังไม่จำเป็นต้องใช้รถเข็นวีลแชร์

Happy Dance GIF by Reactions | Gfycat
ที่มา: gfycat.com

ระดับที่ 2: คุณยังสามารถเดินในพื้นราบทั่วไปได้ แต่เดินบนพื้นขรุขระค่อนข้างลำบาก 

ในขั้นตอนนี้ ต้องมีการดูแลเพื่อป้องการหกล้ม คุณอาจต้องหาอุปกรณ์ช่วยพยุง ไม้เท้า รุ่ม ฯลฯ เพื่อช่วยให้ร่างกายของคุณมีความมั่นคง เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของความปลอดภัยในการเคลื่อนไหว คุณควรใช้รถเข็นวีลแชร์ในสักระยะ ผู้ที่จำเป็นต้องใช้รถเข็นวีลแชร์ระยะสั้น ส่วนใหญ่คือใช้ในห้องฉุกเฉินของโรงพยาบาล สูติศาสตร์ และนารีเวชวิทยา

บางครั้งเด็ก หรือผู้สูงอายุ ที่ระบบประสาทและสมองมีปัญหา เมื่อออกไปข้างนอกจำเป็นอย่างยิ่งต้องใช้รถเข็นวีลแชร์ในการเดิน เพื่อป้องกันการพลัดหลงกันระหว่างผู้ใช้งาน และผู้ดูแล

GIF old man crutches super saiyan - animated GIF on GIFER
ที่มา: gifer.com

ระดับที่ 3: คุณสามารถเดินด้วยตัวเองได้ แต่ต้องอาศัยคนพยุงเดินตลอด ถึงจะสามารถเดินได้

ไม่ว่าจะเป็นการบาดเจ็บจากอุบัติเหตุหรือการผ่าตัด เมื่อรู้สึกไม่สบายร่างกาย และไม่สามารถยืนในเวลานานๆได้ แต่ก็ยังสามารถเคลื่อนไหวตัวเองได้นิดหน่อย ทั้งนี้เพื่อความปลอดภัย ดิฉันขอแนะนำให้เริ่มใช้รถเข็นวีลแชร์เพื่อช่วยเหลือตัวเอง หากกระบวนการฟื้นฟูสมรรถภาพในระยะสั้น(2 – 3 เดือน) ขอแนะนำให้คุณ ซื้อรถเข็นวีลแชร์มือ2 หรือเช่าจากศูนย์การบริการให้ความช่วยเหลือผู้พิการ

มีรถเข็นวีลแชร์ทั่วไปให้เลือกมากมายในท้องตลาด แต่ส่วนใหญ่ที่เป็นที่นิยมคือ รถเข็นวีลแชร์น้ำหนักเบา เนื่องจากตัวรถมีน้ำหนักเบา ผู้ดูแลไม่ต้องออกแรงเยอะในการเคลื่อนย้าย และยังมีขนาดเล็กที่ง่ายต่อการจัดเก็บ แต่ดิฉันขอเตือนว่า รถเข็นที่มีน้ำหนักเบานั้น ต้องมีความมั่นคง และปลอดภัยด้วย

Portable Lightweight Wheelchair Rental Singapore | The Golden Concepts
ที่มา: thegoldenconcepts.com

ระดับที่ 4: คุณไม่สามารถก้าวขาเดินได้ แต่เวลานั่งเก้าอี้ที่มีที่วางแขน สามารถรักษาควบคุมตำแหน่งในการนั่งได้ดี

ถ้าคุณมาถึงระดับนี้แล้ว คือคุณไม่สามารถลุกขึ้นยืน และเดินเข้าไปนั่งในรถเข็นวีลแชร์หรือลุกเดินออกมาเองได้

ตัวอย่างเช่น ขึ้นหรือลงจากเตียงนอน จากเตียงไปห้องน้ำ ขึ้นนั่งบนชักโครก เข้า และออกเพื่อขับรถ(มีผู้พิการบางท่านที่สามารถขับรถเองได้) ไม่ว่าคุณจะเคลื่อนไปที่ต่างๆ ด้วยตัวเองได้ หรือมีคนคอยช่วยเหลือก็ตาม แน่นอนคุณต้องมีความพยายามสูงมาก

คุณจะพบว่าในขณะที่คุณขยับตัว คุณจะสังเกตได้ว่า ที่พักแขน หรือที่วางเท้ากีดขวางเกะกะ ทำให้คุณไม่สามารถเคลื่อนไหวได้ ฉะนั้นคุณจำเป็นต้องเลือกฟังก์ชั่นรถเข็นวีลแชร์ที่ถอดชิ้นส่วนได้ เพื่ออำนวยความสะดวกในสิ่งเหล่านี้ เมื่อรถเข็นวีลแชร์ที่มีฟังก์ชั่นเปิดที่วางมือไปข้างหลัง และที่พักเท้าหมุนเปิดไปด้านข้าง หรือถอดออกได้ จะทำให้ตัวผู้ใช้เอง หรือผู้ดูแลสามารถเคลื่อนย้ายออกด้านข้างได้ (ลักษณะตามรูปข้างล่าง)

ผู้ดูแลสามารถย้ายผุ้ป่วยได้สะดวกมากขึ้น เมื่อใช้รถเข็นวีลแชร์แบบถอดชิ้นส่วนเพื่อเคลื่อนย้าย
ที่มา: Karma TH

นอกจากนี้อาจกล่าวได้ว่า การเพิ่มคุณภาพชีวิตที่ดี เพื่อความคล่องตัวในการเคลื่อนไหวของผู้ใช้ในระดับนี้ สามารถใช้รถเข็นวีลแชร์ไฟฟ้าน้ำหนักเบา เพื่อเคลื่อนไหวได้อย่างเป็นอิสระมากขึ้น 

ขอแนะนำให้ผู้ใช้งานรถเข็นวีลแชร์โดยปกติอยู่แล้ว ได้ลองรถเข็นวีลแชร์ประเภทนี้ เพราะจะมีแค่ผู้ผลิตรายใหญ่ๆ เท่านั้นที่รวบรวมเอาเทคนิคสำคัญต่างๆ ทั้งหมดที่มี ใส่เข้าไปในรถเข็นวีลแชร์ เช่น โครงรถที่มีน้ำหนักเบา อีกทั้งยังมีตัวเลือกหลากหลายให้กับผู้ใช้ เพื่อลดภาระในการใช้งานของผู้ที่แขนได้รับบาดเจ็บ

ร่างกายของมนุษย์มีความต้องการหลากหลาย หลังการบาดเจ็บ อาการพิการที่แตกต่างกัน รถเข็นวีลแชร์ยังมีการพัฒนาฟังก์ชั่น ให้สูงขึ้นกว่าเดิม อีกทั้งยังมีตัวเลือกเพิ่มเติม ไม่ว่าจะเป็นส่วนของความลึก ความกว้างของเบาะที่นั่ง ความสูงของรถ ความสูงของเบาะด้านหลัง ความสูงของที่พักแขน และตำแหน่งของจุดถ่วงศูนย์กลางของล้อหลัง ที่สามารถปรับได้ตามรูปลักษณ์ของผู้ใช้งาน รวมถึงการปรับเปลี่ยนรถเข็นวีลแชร์แบบเดิมของผู้ใช้งาน ให้สอดคล้องกับร่างกายรูปลักษณ์ของผู้ใช้งานอีกด้วย

ระดับที่ 5: ไม่สามารถควบคุมท่านั่งในขณะที่นั่งบนรถเข็นวีลแชร์ได้

ถ้าบุคคลในครอบครัวของคุณ หรือเพื่อนคุณอยู่ในระดับนี้ แน่นอนจำเป็นที่ต้องหารถเข็นวีลแชร์ที่พนักพิงหลังสูง ความสูงของรถเข็นวีลแชร์ปกติอยู่แค่ระดับไหล่เท่านั้น ขณะที่รถเข็นวีลแชร์ประเภทนี้ สามารถเพิ่มขยายความสูงพิเศษในส่วนการรองรับศรีษะได้ โดยใช้พนักพิงของศรีษะ และหมอน เพื่อรองรับน้ำหนักของร่างกายส่วนบน เปรียบเสมือนการนั่งอยู่บนเก้าอี้นวดที่มีล้อ ส่วนใหญ่จะมีฟังก์ชั่นปรับเปลี่ยนท่า โดยแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ รถเข็นวีลแชร์ปรับเอน และรถเข็นวีลแชร์ปรับเอนนอน

เมื่อก่อน การเลือกรถเข็นวีลแชร์ จะมีการเทียบกับร่างกายแค่ 2 ทางเลือก คือ ตั้งตรง และเอนนอนตามสภาพของร่างกาย แต่ในปัจจุบัน มีรถเข็นวีลแชร์ทั้ง 2 ฟังก์ชั่นรวมไว้ในคันเดียว ในราคาที่สมเหตุสมผล ก่อนที่จะแนะนำผลิตภัณฑ์ เรามาทำความเข้าใจ ความแตกต่างระหว่างฟังก์ชั่นเอน และเอนนอนก่อน (ภาพซ้ายคือ ฟังก์ชั่นเอน ภาพขวาคือ ฟังก์ชั่นเอนนอน)

Choosing a Folding Wheelchair for a Stroke Patient | Karma Medical
ที่มา: karmamedical.com

หากผู้ใช้งานได้ลองรถเข็นวีลแชร์รุ่นนี้ เราคิดว่า ทุกคนคงนอนหลับได้อย่างสบาย และผ่อนคลาย ในบทความถัดไป เราจะมาแนะนำรถเข็นวีลแชร์พนักพิงสูง 3 รุ่น ให้ท่านผู้อ่านได้รู้จักกันค่ะ แล้วพบกันใหม่ในบทความหน้า สวัสดีค่ะ

อ่านบทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติมได้ที่ …
[แนะนำรถเข็นวีลแชร์] เข้าใจรถเข็นวีลแชร์…ง่ายนิดเดียว
มาทำความรู้จักรถเข็นวีลแชร์ภายใน 3 นาที: รถเข็นวีลแชร์พนักพิงสูง